مذاکره به‌ مثابه فرصت

داوود هرميداس

مشکل اصلی ما در رابطه با مسائل مختلف و مخصوصن عرصه سياست خارجی در گرو امريكا است. بدين مضمون كه عامل اصلی 1+5 امريكا است. مادامی كه ما مشكلاتمان را با امريكا حل نكنيم قطعا دچار نارسايی‌هايی خواهيم بود. بنابراين اگر از سوي امريكا پيشنهادی مبنی بر مذاكره می‌شود بايد به آن همچون يك فرصت نگاه كرد. بايد اين نكته را در نظر داشته باشيم كه شاخص اصلی ما مذاكره با امريكاست. البته اين پيشنهاد از سوی امريكا قبلا هم مطرح شده بود. نگاهی به سابقه نه چندان طولانی به چنين پيشنهادی ما را به ياد كلينتون، وزير امور خارجه امريكا، می‌اندازد كه وی نيز با همين مضمون مطالبی را مطرح كرده بود. اما در اين ميان بايد دو مطلب را در نظر داشت؛

نكته اول اينكه بايد به ياد داشته باشيم كه اگر مسائل‌مان را با امريكا حل كنيم ديگران يعنی ساير كشورها نيز به تبع آن حركت خواهند كرد. يعني با طرف اصلي ماجرا مشكل را حل كرده‌ايم و روند به سوی بهتر شدن پيش می‌رود. اين نكته بيانگر نگاه مثبت به اين موضوع است.

نكته ديگر اينكه اگر به اين پيشنهاد با ديد مثبت نگاه نكنيم امريكا می‌تواند اقدام به بسيج افكار عمومی عليه ايران كند. يعنی به طور روشن می‌تواند اعلام كند كه ما پيشنهاد مذاكره به ايران داديم اما ايران نپذيرفت. در همين زمينه ممكن است امريكا، اقدامات سخت‌افزاری را در لوای اين پيشينه، پيش گيرد. بنابراين در اين صورت علائم نشان می‌دهد، اگر به ديد مثبت به اين مذاكره نگاه نكنيم، ممكن است امريكا دست به اقدام   دسته‌جمعیو استفاده از ابزار سخت‌افزاری بزند. بر اين مبنا احتمال اينكه كشورهای عضو شورای همكاری خليج فارس و حتا ناتو نيز با امريكا همراه شوند زياد و حتا ممكن است امريكا تاييد شورای امنيت را نيز در همين زمينه بگيرد. بنابراين بهترين مساله اين است كه به پيشنهاد امريكا با ديد مثبت نگاه و توجه كنيم كه صرف مذاكره برخورد انفعالی نيست. همچنين می‌توان در اين زمينه نيم‌نگاهی نيز به پيشينه مذاكرات انداخت. ايران در مسائل مختلف سابقه مذاكره داشته است.

مذاكره هيات ايرانی درباره حل مساله عراق نيز بين دو طرف صورت گرفت و از اين دست نمونه‌ها نيز كم نيست. بنابراين مذاكره دوجانبه كم‌سابقه هم نبوده است و اين پيشنهاد را بايد با ديد عميق نگريست و به آن، به عنوان يك فرصت نگاه كرد. بنابراين می‌توان اين‌طور نتيجه گرفت كه اگر ايران با تكرار درخواست مذاكره پذيرای آن نباشد، فضای آينده را به نفع امريكا فراهم می‌کند. قطعا برخورد امريكا نيز اين‌گونه خواهد بود كه ما قصد مذاكره داشتيم اما ايران نپذيرفت. در پايان نيز مورد تاكيد است كه مذاكرات رسمی می‌تواند به شفاف شدن فضای ذهنی مردم نيز كمك زيادی كند. مذاكرات رسمی می‌تواند ذهن مردم ايران و جامعه جهانی را شفاف كند.