تلگرام؛ دعوای صد ساله

عوام‌فريبی را کنار بگذاريد شيخ! تلگرام برای جامعه، از نان شب هم مهم‌تر و واجب‌تر است!   

🔸گفتار بالا، سُخن دادستان و هم‌همۀ پدربزرگان ما بود وقتی که داشتند شيخ فضل‌اله نوری نماد مشروعه‌خواهان را به جُرم توطئه و معاونت در کودتا و کشتار آزاديخواهان محاکمه می‌کردند. 

🔸يکی از مهم‌ترين جُرم آيت‌اله نوری که در محافل مذهبی مشهورست به «شهيد راه تلگرام»؛ اين بود که برای محمدعلی شاه قاجار در «باغ شاه» پيغام می‌فرستد که شاه پيش از حمله به مجلس و به توپ‌بستن آن، به‌تر است سيم‌های تلگرام را پاره کُنند تا ارتباط ميان تهران با شهرستان‌ها قطع گردد. يعنی شاهنشاه ضد مشروطه کاملن فرصت سرکوب و کشتار مشروطه‌خواهان را داشته باشد. 

🔸محمدعلی شاه قاجار به کمک دو بازوی تبليغاتی [آيت‌اله نوری] و نظامی [لياخوف روسی] خود در سه‌شنبه ۲ تیر ۱۲۸۷ خورشيدی  [برابر با ۲۳ جمادی‌الاوّل ۱۳۲۶ قمری]، نخست ارتباط ميان تهران و شهرستان‌ها را قطع کرد و سپس، مجلس را به توپ بست و دست به تصفيه خونينی زد تا مردم، عمر دموکراسی پارلمانی را پايان يافته تلقی کنند اما ورق، خيلی سريع‌تر از آنچه که تصور می‌رفت عليه آن مثلث شوم [محمدعلی‌_‌لياخوف‌_‌نوری] برگشت که داستانش را همه می‌دانيد.

🔸همه می‌دانيم که صد سال پيش تنها اندک شماری از ايرانيان از ابزار تلگرام استفاده می‌کردند. با اين وجود، جامعه‌ی متأثر از انقلاب مشروطه که نقش و کارکرد تلگرام را با تمام وجودش لمس کرده بود، نيک می‌دانست از درون آن تمايل و تفکری که خواهان بستن و مسدودکردن ابزارهای اطلاع‌رسانی [مثل تلگرام و روزنامه] است، بوی خوشی بمشام نمی‌رسد. 

🔸متأسفانه جريان مشروعه‌خواه بخاطر خلق‌و‌خوی زيادی‌خواهانه‌اش، هرگز تلاش نکرد تا درس درستی از تاريخ بگيرد. همه ما می‌دانيم که بعد از اعدام آيت‌اله نوری، چگونه فرزندخوانده [آيت‌اله حائری]، نوه خوانده [آيت‌اله خمينی] و نتيجه خوانده [آيت‌اله خامنه‌ای] او هرکدام در صد سال گذشته متناسب با زمانه، به شکلی سيم تلگرام را پاره و راه ارتباط‌گيری را مسدود کردند. اما آيا توانستند چرخه زندگی را وارونه و به عقب بچرخانند؟ البته بعضی‌ها خواهند گفت آن‌ها موفق بودند چون که چهل سال است در قدرت هستند. کاملن درست! و اتفاقاً خطر همين‌جاست! اگرچه اغلب جوانان امروز ايران انسان‌های تحصيل‌کرده و آينده‌نگرند، با اين وجود اگر ورق برگردد، ترسم اين است که واکنش مردم دست‌کم چهار هزار بار شديدتر از جامعه‌ی با اخلاق [به‌زعم روحانيان] صد سال پيش خواهد بود. در ارتباط با واکنش مردم در صد سال پيش، على دوانى در كتاب «نهضت روحانيت» چنين مى‌نويسد  :

🔸"وقتى حاج شيخ فضل‌الله نورى را به دار زدند جنازه را آوردند در حياط نظميه. مديرنظام مى‌گويد جماعت كثيرى ريختند آنجا. مثل مور و ملخ از سر و كول هم بالا مى‌رفتند. همه مى‌خواستند به جنازه لگد بزنند. خونابه از سر و صورت و روى و دماغش و همچنين از محاسن او سرازير بود. يكدفعه يكى از سران مجاهدين رسيد و دكمه‌هاى شلوارش را باز كرد و شرشر شاشيد به سر و صورت آقا… بعداً جنازه را بردند و لخت و لخت فقط با يك شلوار كنار ديوار غربى حياط انداختند. سپس بستگان شيخ رفته جنازه را تحويل گرفته در صحن حضرت معصومه به خاك سپردند."